ข้านอกเจ้าข้าวนอกหม้อ

ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 “ข้านอกเจ้าข้าวนอกหม้อ” หมายความว่า
“(สําโบ) น. จำนวนคนซึ่งมีจำนวนมากย่อมกระทำหรือประพฤตินอกออกไปจากคำสั่งหรือแบบอย่างขนบธรรมเนียมที่ถือปฏิบัติกันมามากเช่นกัน ดังข้อความว่า กาลแต่ก่อนเจ้านายน้อยตัวก็ไม่รั่วไม่ร้ำข้างไหนหนัก ครั้นภายหลังเจ้านายมากขึ้นก็เกิดการรั่วร้ำไปต่าง ๆ เป็นการข้านอกเจ้าเข้านอกหม้อ ลูกนอกพ่อหลานนอกปู่ เป็นขึ้น”

ข้านอกเจ้าข้าวนอกหม้อ หมายถึง การกระทำหรือประพฤติปฏิบัติอะไรออกไปนอกเหนือจากคำสั่ง นอกแบบอย่างขนบธรรมเนียมประเพณี เช่น

• ทุกองค์กรมีกฏระเบียบที่ทุกคนต้องปฏิบัติตามไม่ใช่ทำตัวเป็นข้านอกเจ้า เข้านอกหม้อแบบนี้ระวังจะถูกเชิญให้ออกจากงานโดยไม่รู้ตัว

• นายเดชาไม่ค่อยถูกกับหัวหน้า เพราะเขาชอบทำตัวเป็นพวกข้านอกเจ้า ข้าวนอกหม้อ หัวหน้าสั่งให้ทำแบบนี้ แต่เขากลับทำแบบนั้น