ไม่ได้ด้วยเล่ห์ต้องเอาด้วยกล ไม่ได้ด้วยมนต์ต้องเอาด้วยคาถา

สำนวน “ไม่ได้ด้วยเล่ห์ต้องเอาด้วยกล ไม่ได้ด้วยมนต์ต้องเอาด้วยคาถา” หมายถึง ความพยายามที่จะต้องเอาชนะให้ได้ ไม่ว่าจะต้องทำอย่างไรก็ตาม ไม่สนใจว่าวิธีการนั้นจะดีหรือไม่ดีอย่างไร โปราณท่านจึงกล่าวว่าไม่ได้ด้วยเล่ห์ต้องเอาชนะด้วยกล ไม่ได้ด้วยเวทมนต์ต้องเอาชนะด้วยคาถา

สำนวนไทยไม่ได้ด้วยเล่ห์ต้องเอาด้วยกล ไม่ได้ด้วยมนต์ต้องเอาด้วยคาถานี้ สามารถใช้ได้ทั้งในความหมายที่ดีในเรื่องของความมานะพยายาม แต่มักนิยมที่จะใช้ในแง่ไม่ดี หรือในแง่ของการเอาชนะโดยไม่สนวิธีการ